Kącik dzieci

 

Zapraszamy do polubienia naszej strony na Facebooku: https://www.facebook.com/Gminna-Biblioteka-Publiczna-122637297822077/

Użytkowników:
3
Artykułów:
675
Odsłon artykułów:
647362

BOHATER CZY ZBRODNIARZ?

   Takie pytanie zadawało sobie wielu czytelników, ale dnia 10 maja 2011 r. prof. Piotr Niwiński podczas prelekcji w bibliotece rozwiał wątpliwości co niektórym osobom. Tematym spotkania był mjr Zygmunt Szendzielarz "Łupaszko", nazywany przez władze PRL „zbrodniarzem” i „terrorystą”, w literaturze zaś przedstawiany jako „herszt reakcyjnych bandytów, zdrajca Ojczyzny i szpieg imperialistycznego wywiadu”, natomiast profesor Niwiński „Łupaszkę” pokazał w zupełnie innym świetle. 


    Każdy człowiek jest oceniany przez innych ludzi poprzez pryzmat czynów, których się dopuścił. Jednakże prawdą jest też, że jak wielu mamy „obserwatorów” danej postaci tak wiele może być o niej sądów. Każdy z nas na swój własny sposób odbiera kogoś innego i według własnego indywidualnego systemu wartości ustosunkowuje się do osoby z najbliższego otoczenia czy też do danego bohatera. Tak właśnie było na prelekcji w bibiotece, niektórzy czytelnicy mieli odmienne zdanie o "Łupaszce". Ale on był przede wszystkim żołnierzem, który poprzysiągł wierność własnej Ojczyźnie, tej wolnej i niezawisłej i na tym polu bronił swego kraju, ponieważ był to jedyny sposób jaki znał. Od samego początku toczył walkę z Sowietami, nie ufając wszelkim próbom sojuszy. Szendzielarz nie tylko był doskonałym żołnierzem, ale również genialnym strategiem wojskowym, twórcą nowoczesnej metody działania samodzielnymi szwadronami. Posiadał także silną charyzmę, która sprawiała, iż jego podkomendni bezwzględnie ufali swemu dowódcy. W swojej walce „Łupaszko” urasta dziś do symbolu patrioty, prawdziwego Polaka, który wydał wojnę obu totalitaryzmom – nazistowskiej Rzeszy i stalinowskiej Rosji. Profesor Niwiński przedstawił „Łupaszkę” w dość specyficznym świetle. Co niektórzy czytelnicy nie byli zgodni z jego poglądami, uważali, że  Szendzielarz był zbrodniarzem II wojny światowej.  Po wspaniałej prelekcji i gorącej dyskusji publiczność uczestnicząca w spotkaniu uznała "Łupaszkę" za bohatera narodowego.

 

Krótka biografia Zygmunta Szendzielarza

Urodzony w 1910 roku w Stryju (potem rodzina przeniosła się do Wilna) i wychowany w domu o żołnierskiej tradycji. W 1931 roku trafił do szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. Następnie, idąc za przykładem brata ukończył w 1934 r. Szkołę Podchorążych Kawalerii przy Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu i trafił do 4 pułku Ułanów Zaniemeńskich. Tu został mianowany dowódcą plutonu, potem zaś zaczęły się następne awanse. W chwili wybuchu wojny porucznik Zygmunt Szendzielarz kierował 2 szwadronem 4 pułku Ułanów Zaniemeńskich, pod dowództwem ppłk Ludomira Wysockiego. Pułk ten wchodził w skład Północnego Zgrupowania Odwodowej Armii „Prusy”. Po klęsce Kampanii Wrześniowej wstąpił do Związku Walki Zbrojnej na terenie Wilna, zaś już w 1943 został dowódcą 5 Wileńskiej Brygady AK. Przybierając pseudonim „Łupaszko” rozpoczął budowę najliczniejszej i najsilniejszej brygady na Wileńszczyźnie, wprowadzając nowoczesną taktykę działania samodzielnymi szwadronami. Za swoje działania został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Liczba akcji przeprowadzonych przez tzw. „Brygadę Śmierci” w latach 1943-1944 wyniosła 46, zaś w samym roku 1945 aż 71. W trakcie walk brygada Zygmunta Szendzielarza nie tylko walczyła z okupantem niemieckim i oddziałami litewskimi, ale doświadczyła także walk z partyzantką sowiecką. Mimo prób obustronnych rozmów (Syrowatka 14 XII 1943) i pozornego porozumienia o wzajemnej nieagresji, Sowieci od samego początku dążyli do zgładzenia jednostek AK. Zdradzieckie próby ataku Sowietów na 5 brygadę (2 II 1944 wieś Radziusze) i kolejne sukcesy „Łupaszki” sprawiły, że uczynił sobie w Armii Czerwonej zajadłego wroga. Agenci NKWD wyznaczyli nawet nagrodę za głowę Szendzielarza. Jego brak zaufania do Armii Czerwonej sprawił, że nie wziął udziału w Operacji „Ostra Brama”, w myśl której oddziały AK miały wyjść z ukrycia i zająć Wilno. Kiedy w 1944 roku doszło do aresztowań oficerów sztabu i dowódców polowych Wileńskiego Okręgu AK przez NKWD, Zygmunt Szendzielarz powziął decyzję pozostania w partyzantce i bezwzględnej walki z oddziałami sowieckimi. Szwadrony „Łupaszki” rozpoczęły akcje niszczące struktury nowej władzy, dając zarazem znać o kontynuacji walki przez Polskie podziemie, o Polskę „naprawdę demokratyczną”. Mimo rozkazu o demobilizacji, awansowany na majora „Łupaszko” odtworzył 5 a następnie 6 Wileńskie Brygady Partyzanckie działające w pasie od Podlasia, poprzez Białostocczyznę, Warmię i Mazury do Pomorza. Jego oddziały w latach 1945-1948 rozbiły około 60 posterunków MO, kilka placówek UBP i posterunków SOK, a także kilkanaście placówek Armii Czerwonej. Zlikwidowano około 200 funkcjonariuszy i oficerów NKWD, UBP, MO i Armii Czerwonej. 20 listopada 1950 r., major Zygmunt Szendzielarz został ujęty przez UB został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na osiemnastokrotną karę śmierci. Wyrok wykonano 8 lutego 1951 r. w więzieniu mokotowskim.


Kalendarz wydarzeń

Kwiecień 2024
N P W Ś C Pt S
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30

ksiazki111 

LOGOSOWAu

476px-POL_Luzino_COA.svg

dkk

logo pl skrocony changedDofinansowano ze środków Programu
Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata
2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego
„Niepodległa”

 

PARTNERZY

biblioteka

ministerstwo

 

98893

kraszewski.logo0

orange-logo

prb_logo

 

logokarta

009

kio

bok1_1

jawinternecie

infrastruktura bibliotek strona www

IK logo 2017

Zaprzyjaźnione instytucje